Σύνοψη: Η 108η Σύνοδος Πρυτάνεων, που πραγματοποιήθηκε στη Χαλκιδική, έθεσε στο επίκεντρο τη χρηματοδότηση, την υποστελέχωση και τα θεσμικά ζητήματα των ελληνικών πανεπιστημίων. Οι πρυτάνεις ζήτησαν ενίσχυση πόρων, βελτιώσεις στο νομοθετικό πλαίσιο και υποστήριξη στην αντιμετώπιση προκλήσεων ασφάλειας και λειτουργίας.

Τα συμπεράσματα της 108ης Συνόδου Πρυτάνεων

Η 108η Σύνοδος Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων πραγματοποιήθηκε στη Χαλκιδική από τις 6 έως τις 9 Μαΐου 2025, υπό την προεδρία του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθηγητή Στυλιανού Κατρανίδη. Τη διοργάνωση στήριξαν επίσης η Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, καθηγήτρια Χριστίνα Κουλούρη, και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, καθηγητής Αθανάσιος Κατσής.

Συμμετοχή πολιτικής ηγεσίας και φορέων

Στις εργασίες της Συνόδου παρευρέθηκαν μέλη της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, όπως η Υπουργός Σοφία Ζαχαράκη, ο Υφυπουργός Νικόλαος Παπαϊωάννου και ο Γενικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης Δημήτρης Μπουραντώνης. Επιπλέον, συμμετείχαν η Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Σωτηρία Ντούνη, η Υφυπουργός Εσωτερικών Παρασκευή Χαραλαμπογιάννη, ο Υφυπουργός Ανάπτυξης Σταύρος Καλαφάτης, ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης Περικλής Μήτκας και η Πρόεδρος του ΙΝΕΔΙΒΙΜ Άννα Ροκοφύλλου.

Η Σύνοδος Πρυτάνεων ευχήθηκε καλή επιτυχία στη νέα ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ και εξέφρασε προσδοκίες για μια καρποφόρα συνεργασία.

Κύρια αιτήματα: Χρηματοδότηση και πόροι

Η ενίσχυση των οικονομικών πόρων των ελληνικών πανεπιστημίων μέσω του τακτικού προϋπολογισμού και του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης αποτέλεσε κεντρικό αίτημα. Επισημάνθηκε ότι ο τακτικός προϋπολογισμός των ΑΕΙ έχει μειωθεί πλέον κατά 50% σε σύγκριση με την προ-κρίσης περίοδο, ενώ η χρηματοδότηση ανά φοιτητή είναι μόλις το ένα τρίτο του μέσου ευρωπαϊκού επιπέδου.

Επιπλέον, δεν έχει δοθεί έκτακτη επιχορήγηση που τα τελευταία χρόνια κάλυπτε μέρος των ανελαστικών λειτουργικών δαπανών. Οι πρυτάνεις επεσήμαναν ότι ο προϋπολογισμός δεν επαρκεί για τη λειτουργία των ιδρυμάτων και περιορίζει τις αναπτυξιακές προοπτικές τους.

Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράστηκε για τη χρηματοδότηση της συντήρησης των κτιριακών υποδομών, ειδικά σε παλαιά πανεπιστήμια, όπου καταγράφονται σημαντικές φθορές. Το 2025 η επιχορήγηση για επισκευές μειώθηκε κατά 50% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Κατατέθηκε εκ νέου αίτημα για καταβολή της έκτακτης επιχορήγησης, καθώς και για αύξηση της χρηματοδότησης στον τακτικό προϋπολογισμό και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης.

Θέματα προσωπικού και θεσμικές προκλήσεις

Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στο πρόβλημα της υποστελέχωσης, κυρίως σε διοικητικό προσωπικό, το οποίο επιδεινώνεται από την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων και τις χρονοβόρες διαδικασίες του ΑΣΕΠ.

Παρά την αύξηση των θέσεων διδακτικού προσωπικού, οι ελλείψεις σε μέλη ΔΕΠ και διδάσκοντες παραμένουν έντονες.

Η Σύνοδος ζήτησε να συνεχιστεί ο ανοικτός διάλογος με την πολιτική ηγεσία για τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου, την εξάλειψη της γραφειοκρατίας και την επίλυση θεσμικών ζητημάτων που επηρεάζουν τη λειτουργία των πανεπιστημίων.

Διαγραφές φοιτητών και ασφάλεια στα πανεπιστήμια

Το κρίσιμο ζήτημα των διαγραφών φοιτητών αποτέλεσε επίσης αντικείμενο συζήτησης. Η Σύνοδος επανέλαβε την ανάγκη διάκρισης μεταξύ ενεργών και μη ενεργών φοιτητών και ζήτησε τη νομοθετική ρύθμιση που θα διασφαλίζει τη διαγραφή μόνο των μη ενεργών φοιτητών, προστατεύοντας ταυτόχρονα τους ενεργούς.

Αναφορικά με την ασφάλεια, επισημάνθηκε ότι οι ανάγκες διαφέρουν ανά πανεπιστήμιο και οι σχετικές παρεμβάσεις θα πρέπει να προσαρμόζονται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε ιδρύματος. Τα πανεπιστήμια ζητούν τη συνδρομή της Πολιτείας στην αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών, σύμφωνα με τις αρμοδιότητές της, καθώς και οικονομική ενίσχυση για την εφαρμογή ορθών μέτρων πολιτικής προστασίας.

Η σημασία του δημόσιου πανεπιστημίου

Τέλος, η Σύνοδος Πρυτάνεων τόνισε τη μεγάλη εμπιστοσύνη που απολαμβάνει το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο τόσο από την ελληνική κοινωνία όσο και διεθνώς. Ζήτησε την έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας, ως αναγνώριση του σημαντικού κοινωνικού και εκπαιδευτικού ρόλου που διαδραματίζει.

Τα παραπάνω αποτελούν τον οδηγό για τις πρωτοβουλίες και τις διεκδικήσεις των πανεπιστημίων την επόμενη περίοδο, με στόχο τη θεσμική σταθερότητα και την αναβάθμιση του ακαδημαϊκού και ερευνητικού έργου στην Ελλάδα.

Πηγή: https://www.esos.gr/arthra/93306/ta-symperasmata-tis-108is-synodou-prytaneon